Bağımlılık : Psikoterapi’de Bağımlılığın Ele Alınması

uyuşturucu bağımlılığı, sigara bağımlılığı, kumar bağımlılığı, madde bağımlılığı, bağımlılık

Bağımlılık, bir nesneye bağlı olma durumunu tanımlayan kelimedir. Bu bağlılık olumlu bir anlam içermemektedir. Genellikle; alkol, kumar, uyuşturucu, sigara gibi kişinin günlük yaşantısını olumsuz etkileyen nesnelerle kurduğu ilişkiler için kullanılmaktadır. Ancak bu nesnelerle ya da kişinin herhangi bir nesneyle kurduğu her ilişkiyi bağımlılık olarak değerlendirmek uygun değildir. Kişinin bağımlı olarak nitelendirilmesinin en temel koşulu günlük yaşantısına devam edemeyecek yoğunluğa ulaşması ile anlaşılabilir. Bu tür durumlar ortaya çıktığında kişi bağımlı olduğu nesneyi merkez alarak hayatına devam etmekte, çoğu zaman bu bağımlılık hayati ihtiyaçlarını ihmal edecek noktaya kadar gidebilmektedir. Hızla gelişen teknoloji ile dünya üzerinde sağlıklı araştırmalar yapılmakta, güvenilir sonuçlar paylaşılmaktadır. Dünya üzerinde bağımlı bireylerin sayı ve yüzdesine rahatlıkla ulaşılabilmektedir. Ancak gelişen teknoloji psikoloji literatürüne yeni bir bağımlılığı daha eklemiştir. Günümüzde özellikle çocukluk ve genç yetişkinlik döneminde gözlenen bilgisayar/oyun/internet bağımlılığı.

Madde bağımlılığı (alkol, sigara, uyarıcı ve uyuşturucu maddeler), gün geçtikçe oran olarak artmakla birlikte bağımlılık yapan maddelerde nicelik olarak artmaktadır. Hemen hemen her ülkenin önlem almakta zorlandığı bu konu bütün coğrafyalarda yüksek oranlarda halk sağlığını tehdit eden en önemli sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Madde bağımlılığının sebepleri ile ilgili yapılan araştırmalar, kişinin büyüdüğü ev ortamının, sosyal çevresinin, mesleki hayatının en önemli etkenler olduğunu belirtmektedir. Kişinin ebeveynlerinin madde kullanımı, sosyal ortamının madde kullanımı, temini ve mesleki hayatının kişiyi maddeye yönlendirmesi ile ilişkilidir. Bu bağımlılık belirli yaş gruplarını (18 yaş ve üstü ) ele alırken, günümüzde madde kullanım yaşı çok daha erken dönemlere kadar gerilemiştir.

Günümüzde çeşitli madde kullanımlarına turistik ya da tıbbi olarak kullanan ülkeler olmakla beraber birçok ülkede satışı, bulundurulması ve kullanılması yasaktır. Ancak bağımlılık sınıfında değerlendirilen ve dünya üzerinde yasal olarak sınırlandırılmamış bir tür vardır. Bilgisayar/oyun/internet bağımlılığı. Hızlı bir oranla yükselen bu durum bir çok ebeveynin çocuklarını terapiye yönlendirmesine sebep olmaktadır.

Bağımlılık ve Psikanaliz

Psikanalitik açıdan yapılan araştırmaları göz ardı etmeksizin bir teori sunmaktadır. Kişinin bağımlılığı çocukluk döneminde başlayan ve ilerleyen dönemlerde farklı nesneler ile devam etmektedir. Bu sebeple psikanalitik terapi bağımlılığı sadece günümüze bağlı olarak değerlendirmek yerine çocukluk dönemindeki bağlılık ve bağımlılıklarıyla ilişkilendirme üzerine bir terapi yöntemi takip eder.

Psikoloji yazı dizisinin devamı için makaleler sayfasını ve sosyal medya hesabımızı takipte kalabilirsiniz.